به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

ویرایش؛ صرفاً رعایت نشانه‌های نگارشی نیست!

تاریخ انتشار: ۵ خرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۰۹۰۵۹۷

ویراستاری در چرخه نشر ایران، یکی از موضوع های بسیار مهمی است که در این سال ها با مشکلات متفاوتی همراه بوده که این موضوع، دغدغه بسیاری از فعالان متخصص در این حوزه بوده است؛ به طوری که از جمله آن ها می توان به درک نشدن درستِ ضرورت ویراستاری، شناختن کار ویراستاری، نبود انگیزه کافی، نبود شرایط مالی و نیروی کار مناسب، صنعت نشر بیمار اشاره کرد که ویراستاران، تأکید جدی به برطرف کردن این موارد می کنند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

از اینرو، گفت و گویی با فاطمه مدیحی، مترجم و ویراستار انجام داده ایم که در کارنامه کاری خود، تجربه ویراستاری کتاب های مختلفی را داشته است.

خانم مدیحی، آیا ویراستاری صرفاً نشانه های نگارشی چون؛ نقطه، ویرگول و...است یا خیر؟

ویراستاری فقط مرتبط با نشانه های نگارشی نیست و انواع مختلفی دارد. ویرایش فنی و صوری روی علائم نگارشی و هر یک از ویرایش های زبانی و مقابله‌ای نیز روی حوزه‌های مختلفی تمرکز و تأکید دارند. مثلاً در ویرایش زبانی، تمام جمله از نظر ساختار نحوی بررسی می‌شود تا ویراستار ببیند که آیا از زبان فارسی، بدرستی استفاده شده است یا خیر؟ و یا در ویرایش مقابله ای، متون ترجمه شده با زبان اصلی مقابله می‌شوند. همچنین، ترجمه ویرایی داریم که این عبارت را به نقل از استاد عبدالحسین آذرنگ برای ترجمه ویرایش به کار می‌برم که در یکی از مقاله‌های خود، انواع ویرایش را با پسوند‌های ویرایی تعریف کرده اند که از آن جمله می‌توان به نسخه ویرایی اشاره کرد.

درمورد ترجمه ویرایی بیشتر توضیح دهید.

درواقع، هدف من از به کاربردن عبارت ترجمه ویرایی این است که متن تألیفی کار نمی‌کنم و در مقابل، متن ترجمه شده کار می‌کنم و در ویرایش متن ترجمه شده هم الزاماً، مقابله نمی‌کنم و با نگاهی به متن ترجمه شده، آن را از تمامی جنبه‌ها ویرایش می‌کنم؛ به طوری که در هر قسمتی از متن که نیاز به نوعی از ویرایش صوری، زبانی و یا حتی مقابله دارد به ویرایش آن می‌پردازم که درحقیقت، این کار تألیف است.

 شما درج نام ویراستار روی کتاب ها را ضرورت می دانید یا توضیح اضافی؟

به نظر بنده، درج نام ویراستار در کتاب‌ها مهم و لازم است و فقط به دلیل فعالیت خودم در این حوزه نمی گویم. چون معتقدم هر فردی که برای اثری زحمت می‌کشد باید نام او در آن کار ذکر شود که این فرد می‌تواند ویراستار، مترجم، صفحه آرا، نمونه خوان و... باشد و در حقیقت، این موضوع، توضیح اضافه‌ای محسوب نمی‌شود و خوشبختانه در سال‌های اخیر، با تأکید ناشران به ناشران دیگر یا سر ویراستاران به ناشران، بیش از گذشته، به درج نام ویراستاران اهمیت داده شده است که این خودش می‌تواند انگیزه‌ای مضاعف برای افراد فعال در این حوزه باشد.

تا چه اندازه کتاب ها به اعتبار نام ویراستار، چاپ و خریداری می شوند؟

صرفاً زمان‌هایی که ویراستار خبره‌تر و به اصطلاح کارکُشته‌تر از مترجم باشد این اعتبار وجود دارد که هم ناشر حاضر شود اسم ویراستار را روی جلد کتاب درج کند و هم خریدار به اعتبار ویراستار، کتاب را تهیه کند.

روند ویراستاری در حوزه نشر، استاندارد است؟

روند ویراستاری در حوزه نشر، بستگی به انتشاراتی دارد که با آن همکاری می‌کنیم و واقعیت این است که نشر‌های درجه یک واقعاً استاندارد هستند؛ به طوری که هم کیفیت کار، ترجمه و متن تألیفی که در ابتدا دریافت می‌کنیم و هم انتظار آن ها از ویراستار بالاست و در مقابل، دستمزد خوبی هم داده می‌شود. امّا واقعیت این است که وقتی ناشر درجه چندم باشد معمولاً موارد بالا به اندازه کیفیت و سطح بالای ناشر درجه یک و حرفه‌ای نیست.

برای پرورش ویراستاران حرفه ای باید چه اقدام هایی انجام داد؟

به نظر من، موضوع مهم برای پرورش ویراستاران حرفه‌ای این است که آموزش و پرورش در کنار یکدیگر باشند و حتماً قبل از شروع آموزش، سطح دانش ویراستاری افراد ارزیابی شود تا کارشناس‌ها بتوانند تشخیص دهند که آیا فرد استعداد ویراستار شدن دارد یا خیر؟ چون فردی که قصد دارد کار ویراستاری انجام دهد باید ویژگی‌های مرتبط با این حوزه را هم داشته باشد تا بتواند پس از آموزش دیدن و پرورش پیدا کردن، به ویراستار متخصص تبدیل شود و منظور از پرورش هم این است که پس از آموزش، به حال خودش رها نشود و حتماً به او کار سپرده شده و سپس، کیفیت کارش سنجیده شود.

عمده مشکلات ویراستاری چیست؟

مشکلات متفاوتی در حوزه ویراستاری وجود دارد و یکی از آن‌ها، این است که برخی از استادان این حوزه، کار یکدیگر را قبول ندارند. چون احساس می‌کنند به یک درجه اجتهادی رسیده اند که نظر خودشان مهم است و باید آن را ارائه دهند. یعنی یکپارچگی و یکدستی در شیوه نامه‌های ویراستاری وجود ندارد و هرکسی که فکر می‌کند خودش به اجتهاد رسیده است، دستور خط خود را می‌دهد و آموزش او براساس روش خودش است و به نظر من، این اصلاً روش درستی نیست چراکه جامعه ویرایش از هم صدایی و یکدستی خارج می‌شود و مشکل دیگری که می‌توانم به آن اشاره کنم، برخی از ناشران، اصلاً ویراستار را از ناویراستار یا ویراستارنما تشخیص نداده و حتی دستمزد واقعی به ویراستار نمی‌دهند تا جایی که با وجودِ بیش از ۳۰۰۰ هزار ناشر، به زحمت می‌توان ۴۰۰ مورد از آن‌ها را نام برد که همه موارد استاندارد را داشته باشند و به ویراستار اهمیت دهند.

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری ادبیات

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: ویراستاری زبان فارسی نام ویراستار ترجمه شده کتاب ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۰۹۰۵۹۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نهضت ترجمه اشعار فارسی به عربی در خوزستان

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای استان خوزستان ، مجید منادی در مراسم  محفل شعر ارادت رضوی در  قدمگاه امام رضا(ع) دزفول  افزود : خوزستان ظرفیت های بی بدیلی در عرصه شعر و ادب فارسی و عربی دارد و این موجب شده تا این استان طلایه دار آغاز نهضت ترجمه اشعار فارسی به عربی باشد.

وی ادامه داد: پس از مطالبه رهبر معظم انقلاب برای ترجمه اشعار فارسی، بسیاری از شاعران خوزستانی برای مشارکت در این نهضت بزرگ فرهنگی و ادبی اعلام آمادگی کردند و نشست‌هایی برای اولویت بندی اشعار و مضامین در این استان برگزار شده است.

مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان اظهار کرد : خوزستان به دلیل تنوع زبان، گویش و فرهنگ‌های متعدد ذیل فرهنگ ولایی و شیعی باید دریچه و پل انتقال فرهنگ ولایی برای جهان اسلام باشد.

منادی تاکید کرد : چهاردهمین جشنواره بین المللی شعر امام رضا(ع) به زبان عربی یکی از جشنواره‌های بزرگ و شاخص بنیاد امام رضا(ع) است که در خوززستان شکل گرفت و تقویت و استمرار یافت.

 شعر ارادت رضوی از مجموعه برنامه های چهاردهمین جشنواره بین المللی شعر عربی رضوی می باشد .

چهاردهمین جشنواره بین المللی شعر عربی رضوی اواخر اردیبهشت ماه در خوزستان برگزار می شود.

منادی خوزستان را استانی امام رضایی دانست و اظهارکرد: خوزستان دروازه ورود امام رئوف(ع) به ایران اسلامی است که شهرهای مختلف آن از جمله دزفول، بهبهان، خرمشهر و اهواز متبرک به قدمگاه‌های امام رضا(ع) است.

وی ادامه داد: جشنواره بین الملی شعر رضوی به زبان عربی می‌تواند دریچه‌ای برای ارتباط فرهنگی، معنوی و ادبی با جهان اسلام باشد.